Rebecca Lopes-Salzedo

Rebecca Lopes-Salzedo werd geboren in Amsterdam op 10 februari 1874 in een gezin van vier. Ook haar vader Isaac Lopes-Salzedo, moeder Anna Boekbinder en haar oudere broer Joseph Lopes-Salzedo, die geboren werd op 2 februari 1870, waren Joods en werden geboren in Amsterdam. Op het moment dat Rebecca, haar broer en haar moeder verhuisden naar België op 20 mei 1900 en zich vestigden in Antwerpen, was haar vader al overleden te Amsterdam. Rebecca verdiende in die periode haar kost als dienstmeisje. Eind december 1910 verhuside Rebecca naar Gent, met als nieuw adres: Korte Meerschstraat 3. Ze woonde hier samen met haar broer, die net zoals zij ongehuwd was en de Nederlandse nationaliteit bezat. Waarschijnlijk woonde hun moeder ook bij hen, maar dat is niet met zekerheid aantoonbaar. Voor het aanbreken van de Tweede Wereldoorlog was Rebecca’s moeder al overleden in Gent.

 

Op 10 mei 1940 viel nazi-Duitsland binnen in België, wat de volledige bezetting van het Belgische grondgebied tot gevolg had. Niet lang hierna volgden 17 anti-Joodse verordeningen die uitgevaardigd waren door de Duitsebezettingsoverheid in België. Van die verordeningen stelde er één dat Joden zich verplicht moesten laten registreren in jodenregisters. Rebecca gehoorzaamde aan deze verplichting en liet zich registreren in haar toenmalige thuisstad Gent. Bij die gelegenheid gaf ze aan dat ze diamantenhandelaarster was van beroep. In november 1941 verplichtte de bezettende overheid met één van de andere verordeningen de oprichting van de Vereeniging van Joden in België, of kort gezegd de VJB. Zowel Rebecca als haar broer lieten zich registreren bij de Gentse afdeling van VJB in april 1942. Bij die registratie gaf ze aan dat ze geen beroep meer uitoefende. Haar broer gaf bij de registratie aan dat hij handelaar was van beroep.

In het midden van juli 1942 werd de Dossinkazerne in Mechelen als verzamelkamp geopend. Van hieruit werden Joden gedwongen gedeporteerd richting Auschwitz-Birkenau. De Joden die werden opgesloten in de Dossinkazerne werden één voor één genoteerd op transportlijsten. Rebecca werd genoteerd op de transportlijst voor transport XI op 25 september 1942. Uit de adressen genoteerd op de transportlijst wordt duidelijk dat er enkele 10-tallen Joden met volgnummers die dicht aansloten bij dat van Rebecca, net zoals zij werden opgepakt in Gent en omstreken. Daaruit kunnen we besluiten dat er waarschijnlijk een kleine razzia plaats had gevonden in Gent en de streken rondom. Slechts één dag na haar opsluiting in de Dossinkazerne, werd ze op 26 september 1942 op 68-jarige leeftijd met dit transport gedeporteerd naar Auschwitz-Birkenau. Gezien haar leeftijd werd ze waarschijnlijk meteen na aankomst op 28 september naar de gaskamer gestuurd. Wat precies het lot was van haar broer Joseph Lopes-Salzedo kunnen we niet achterhalen. Wel is zeker dat hij niet voortkomt op de transportlijsten en dat hij dus hoogstwaarschijunlijk niet gedeporteerd werd.

Emma Wouters
Stagiaire project 'Elke naam telt'