Memoriaal

25.490 Joden en 353 Roma werden tijdens de Tweede Wereldoorlog vanuit de Dossinkazerne in Mechelen gedeporteerd. De meesten van hen keerden nooit terug. Hun families kunnen vandaag terecht in een sereen en intiem memoriaal in het oude kazernegebouw. Je bekijkt er foto’s van hun dierbaren, luistert er naar hun namen en ontdekt er hun laatste sporen.

Het memoriaal vandaag

In de oude Dossinkazerne vind je vandaag een memoriaal. Het is een serene plek van herdenking en herinnering. In deze intieme ruimtes staan we stil bij de slachtoffers en brengen we een eerbetoon aan hen. Het memoriaal is in de eerste plaats een ruimte voor nabestaanden, maar is open voor iedereen die wil reflecteren over verlies.

Het memoriaal werd volledig gerenoveerd en opende de deuren op 27 januari 2020.

 

Leven voor de oorlog

In de oude kazerne vind je een memoriaal. Het brengt talloze mensen in herinnering die hier vol wanhoop en in grote angst verbleven en die later in onzegbare omstandigheden omkwamen. Voor de bezoekers is het een gelegenheid om de slachtoffers in stilte te herinneren. Bij de nabestaanden heeft deze plaats wel een heel bijzondere, intense betekenis. Ze roept een haast tastbare herinnering op aan de dramatische uren en dagen die het familielid doormaakte. Bovendien neemt ze ook de plaats in van het ontbrekende graf waarrond de familie en vrienden bijeenkomen om te rouwen.

Wanneer je de deur naar het memoriaal opent, staren vele blikken je met priemende ogen aan. Het zijn de gezichten van de meer dan 25.500 Joden en Roma die vanuit de Dossinkazerne naar Auschwitz werden gedeporteerd.

De eerste kamer geeft je aan de hand van foto’s en videobeelden een inkijk op het vooroorlogse Joodse leven in België. Een geëngageerde gemeenschap, dynamisch en vol leven. Elkeen met zijn of haar eigen verhaal, met eigen dromen en verwachtingen.

Ook de Roma werden slachtoffer van de nazi’s. Zij vormden een diverse en kleine minderheidsgroep in België.

Leven in Dossin

Vanaf 1942 werd de Joodse bevolking opgeroepen of opgepakt en naar de Mechelse Dossinkazerne gebracht. In deze wachtkamer van de dood werden Joden en Roma in mensonterende omstandigheden beroofd van hun vrijheid.

In het memoriaal hoor en zie je hoe hun identiteit werd ontnomen en werd ingeruild voor een nummer. Voor sommigen duurde het wachten hier enkele dagen, voor anderen maanden. Iedereen probeerde op zijn of haar eigen manier aan het ergste te ontkomen.Via audioguides beluister je verhalen over de laatste sporen die de slachtoffers achterlieten. Brieven die werden geschreven naar geliefden, vrienden of familie worden voorgelezen en vormen zo een indringende getuigenis over deze duistere periode.

Nooit vergeten

Zakhor – Nooit vergeten

In de kelderruimte galmen de namen van de slachtoffers door de kamer. Het noemen van een naam is een respectvol gebaar om iemand in herinnering te brengen, om nooit te vergeten. Het namen noemen doorbreekt niet enkel de anonimisering van de slachtoffers, maar het gaat ook in tegen het ultieme doel van de nazi’s, de restloze Vernichtung, een vernietiging die geen enkel spoor meer zou nalaten.

Dit memoriaal noemt de slachtoffers niet enkel bij hun naam, maar geeft ze ook een gezicht. In de kinderkamer hangen portretten van kinderen die vanuit de Dossinkazerne werden gedeporteerd. In deze kamer staat een gedenksteen die oproept tot stille reflectie en een kaars die eindeloos brandt ter ere van alle slachtoffers.

Met de steun van de vrienden van het Joods Museum van Deportatie en Verzet & de volgende partners