TRANSPORT IV: Geen overlevenden

Bij een bezoek aan het herinneringsveld met stenen in Bełżec, het vernietigingscentrum waar de nazi’s experimenteerden met alle uitroeiingstechnieken, kan ik niet anders dan denken aan het vierde Transport uit Mechelen. Dit is een transport dat vaak over het hoofd wordt gezien daar het de enige trein is die vertrok vanuit de Dossinkazerne waarvan niemand terugkeerde. 1000 gestolen levens!

 

De gedeporteerden werden voornamelijk opgepakt tijdens de eerste grote razzia in Antwerpen, met veel “werkonbekwamen” (kinderen onder 15 jaar, ouderen, etc.) en ook aanzienlijk veel vrouwen.
Bij aankomst van de trein aan de Judenrampe, was de selectie uiterst dodelijk: 843 Joden werden rechtstreeks naar de Bunkers van Birkenau gestuurd.

Op de illustraties beneden zien we de enige restanten die overblijven van de Bunkers, de eerste gaskamers van Birkenau.

Dat wil evenwel niet zeggen dat de 157 resterende gedeporteerden die door de SS geselecteerd werden om als slaven te werken in het concentratiekamp Auschwitz-Birkenau, beter af waren. Ze bezweken allen in afzienbare tijd onder de barre omstandigheden – niemand overleefde het.

Er bleef dus geen enkele getuige over. Hun levens werden als het ware uitgewist uit de geschiedenis. Het is bijna alsof de nazi’s er in geslaagd zijn om al hun sporen te vernietigen.

Toch is juist dit transport het meest representatief voor de “Endlösung” in België. Zelfs de Transportliste, de lijst met namen van de gedeporteerden, werd nooit teruggevonden. Het getoonde document is een reconstructie van na de oorlog.

De eerste pagina van de transportlijst © DGVG-Bruxelles/DGOS-Brussel

Niettemin geven enkele foto’s van de slachtoffers in Kazerne Dossin hen over het graf heen nog een stem. Tekenen van Joods leven die geen begrafenis hebben gekregen.

 

Van de 50 Joodse kinderen jonger dan vijf jaar die met transport IV naar Birkenau gebracht werden, hebben we slechts van vijf onder hen een foto. Help ons om de resterende 45 kinderen ook een gezicht te geven. Op onderstaande lijst staan de namen van de 50 betreffende kinderen.

Naam Voornaam Geboortedatum Geboorteplaats
BABAD Anita 3/09/1941 Antwerpen
BLAT Esther 18/02/1939 Antwerpen
BLAT Paul 3/04/1940 Antwerpen
BUCHBAUM Maurice 25/04/1940 Antwerpen
CHAJMOVIC Judith 26/01/1941 Antwerpen
FEFERKICHEN Joseph 28/05/1941 Antwerpen
FIXLER Charlotte 31/01/1939 Antwerpen
FIXLER Albert 31/09/1939 Antwerpen
FRAND Léa 14/11/1937 Antwerpen
GELMAN Rachel 22/01/1939 Antwerpen
GOLDBERGER Herman 8/11/1937 Antwerpen
GOLDBERGER Emile 4/12/1940 Antwerpen
GOLDSTEIN Maria 28/08/1941 Antwerpen
GRAPEL Rachel 2/01/1938 Berchem
GRILLE Eva Malvine 21/06/1939 Antwerpen
HERSKOVIC Emiel 12/07/1938 Antwerpen – Borgerhout
JABLONOWICZ Robert 20/12/1937 Antwerpen – Borgerhout
JABLONOWICZ Salomon 20/12/1937 Antwerpen – Borgerhout
JABLONSKI Max 5/06/1939 Antwerpen
JELLINEK Victor 14/03/1940 Antwerpen
LIBERMAN Sara 4/06/1939 Antwerpen
MAJZNER Henri 18/01/1938 Antwerpen
MEHLER Markus 11/09/1938 Antwerpen – Borgerhout
MUNZ Abraham 21/05/1940 Antwerpen
NEUMANN René 21/04/1940 Antwerpen
PANCER Jeanne 13/07/1938 Berchem
PROCEL Aaron 3/03/1938 Antwerpen
RIMALT Anna 18/06/1940 Antwerpen
ROSENBLUM Yvonne 26/05/1938 Antwerpen
ROZENCWAJG Fanny 25/06/1939 Bruxelles
ROZENTHAL Hersch (Henri) 28/09/1941 Antwerpen
RUDNICKI Bernard 8/03/1940 Antwerpen
SCHAPIRA Elias 10/03/1939 Antwerpen
SCHIMMEL Henni 27/11/1937 Cologne
SCHREIBER Elias 25/03/1938 Antwerpen
SCHREIBER Régine 3/09/1941 Antwerpen
SCHVARTZ/SCHWARTZ Bernard 10/03/1940 Antwerpen
SENDYK Regine 12/11/1937 Antwerpen
SINGER Abraham 24/06/1938 Antwerpen
SUSSKIND Mina 24/10/1938 Antwerpen
SZMULEWICZ Charles-Nathan 8/05/1942 Antwerpen
SZTOKFISZ Isaac 23/06/1940 Borgerhout
USZEROWICZ Salomon 16/10/1937 Antwerpen
WEINTRAUB Heinz 16/08/1938 Vienne
WEINTRAUB Maurice 29/01/1940 Borgerhout
WODA Juliaan 30/08/1940 Borgerhout
WOLF Renée 7/12/1937 Antwerpen
WOLF Nathan Aron 11/06/1939 Antwerpen
WROCLAWSKI Bertha 4/04/1938 Antwerpen
WROCLAWSKI Charlotte 27/11/1941 Antwerpen

 

Vandaag wil ik hen allemaal herinneren en in de ogen kijken om ze te zeggen dat ze nooit vergeten zullen worden…

Moge hun herinnering nooit begraven worden, zodat hun stemmen nooit vervagen.

Zakhor – Herinner

 

Laurence Schram
Onderzoekster Kazerne Dossin