Search
Een Joodse familie uit de wijk Leopoldstadt in Wenen in de jaren 1930. Adolf Mendelsohn was de broer van mijn grootmoeder, Jetty Katz Mendelsohn Bock. Het is het verhaal van een familie op de vlucht voor de Nazi’s.
Alice Valerie Mendelsohn Markus, ook bekend als Lizzy, werd geboren op 21 november 1913 in Wenen. Haar ouders waren Adolf (Abraham) en Elsa Mendelsohn. Haar beroep was dat van Schneiderin of naaister. Na de Anschluss van maart 1938 wist de familie dat er voor hen geen toekomst meer was in Oostenrijk.
Alice liet al haar bezittingen achter en verliet, toen 24 jaar oud, Oostenrijk met haar toekomstige echtgenoot, Friedrich Markus. In september 1938 schreef ze zich in bij de Belgische vreemdelingenpolitie, in Brussel. Haar ouders zouden in december aankomen.
In april 1939 trouwden Alice en Friedrich tijdens een burgerlijke ceremonie in Antwerpen. Hoewel Friedrich Markus in Wenen was geboren, werd hij beschouwd als “statenloos” vanwege zijn Turkse afkomst. Vanwege Alice’s huwelijk met de “statenloze” Friedrich verklaarde het Duitse consulaat-generaal in Antwerpen dat Alice haar Duitse staatsburgerschap had verloren en nu ook “statenloos” was.
Duitsland viel België binnen in mei 1940. Alice, Friedrich, Adolf en Elsa vluchtten naar de zuidelijke, onbezette zone van Vichy Frankrijk. De families bleven niet bij elkaar.
In oktober 1940 werden Adolf en Elsa Mendelsohn gearresteerd en voor 14 maanden geïnterneerd in Camp de Gurs. Camp de Gurs was een concentratiekamp voor Joden bij de Spaanse grens. Later verbleven ze 11 maanden in het opvangcentrum van Chansaye, waar het leven normaler was. In september 1942 werden ze bij een inval in het centrum opgepakt en gedeporteerd naar Auschwitz. Daar werden ze vermoord.
In juli 1941 meldden Friedrich en Alice zich aan bij de autoriteiten in Nice. Nice was onder Italiaanse bezetting en Italië handhaafde de anti-joodse nazi-wetten niet. Het echtpaar kreeg twee kinderen die in Nice werden geboren. Pierre Henry Georges Markus werd geboren op 29 december 1941 en Yvette Manuela Germaine Markus werd geboren op 24 mei 1943. Er zijn geen foto’s van de kinderen.
Toen Italië in september 1943 een wapenstilstand met de geallieerden tekende, zou alles veranderen voor de joden in Nice. Van 1940 tot september 1943 bezette Italië een gebied in het zuidoosten van Frankrijk. Ongeveer 300.000 Joden zochten daar hun toevlucht. Maar toen de Italianen de wapenstilstand met de geallieerden tekenden, vielen Duitse troepen onmiddellijk de voormalige Italiaanse zone binnen en deden brutale invallen. Binnen vijf maanden werden 5.000 Joden opgepakt en gedeporteerd. Friedrich Markus was één van hen.
Op 22 september 1943 werd Friedrich gearresteerd in Nice. Zes maanden lang, van september 1943 tot maart 1944 bleef Alice alleen achter met een baby en een klein kind. Op 27 maart 1944 werden Alice, 30 jaar, Pierre, 2 jaar, en Yvette, 10 maanden oud, via Transport 70 naar Auschwitz gedeporteerd. Daar werden ze alle drie vermoord.
Echtgenoot Friedrich overleefde tot april 1945 en stierf uiteindelijk in concentratiekamp Gröditz/Flossenbürg. Hij had 2 maanden in Auschwitz-Birkenau en 18 maanden in Gusen/Mauthausen overleefd.
Informatie over Adolf (Abraham) Mendelsohn en Elsa Semo Mendelsohn.
