Gustav Abineri

Gustav Abineri ontvluchtte Duitsland en kwam op 26 augustus 1938 in België aan. Hij zou naar eigen zeggen in België verblijven in afwachting van emigratie naar het buitenland. Gustav moest in 1940 verplicht België verlaten maar dit kon niet plaatsvinden door gezondheidsproblemen. Hij werd met transport VIII gedeporteerd naar Auschwitz-Birkenau en overleefde de oorlog niet.

Gustav Abineri
Gustav Abineri

Gustav Abineri werd geboren op 26 augustus 1883 in Wenen, de hoofdstad van Oostenrijk. Later kreeg Gustav de Duitse nationaliteit en kwam hij als politiek uitgewekene op 26 augustus 1938 aan in België. Hij ging er wonen op Ons-Heerstraat 29 in Brussel en kreeg een laissez-passer die initieel geldig was tot 15 januari 1939 maar herhaaldelijk werd verlengd. Gustav zou naar eigen zeggen in België verblijven in afwachting van emigratie naar het buitenland. Ondertussen ontving hij hulp van de Bijstandsraad voor Joodse vluchtelingen, opgericht in 1933 als de Raad voor Hulp en Bijstand aan Slachtoffers van het Antisemitisme in Duitsland. De naam werd in 1938 veranderd. Op 8 december 1939 werd Gustav ingeschreven in het vreemdelingenregister van Brussel.

De Belgische overheid achtte de kans klein dat Gustav zou emigreren naar het buitenland en vroeg daarom aan de Duitse ambassade in België om hem een paspoort te geven. Op die manier kon hij teruggestuurd worden naar Duitsland. Ondertussen verhuisde Gustav op 26 januari 1940 naar Dethystraat 16 in Sint-Gillis.

In maart 1940 voorzag de Duitse ambassade een visum en op 10 mei 1940, de dag waarop Nazi-Duitsland België binnenviel, werd Gustav gearresteerd en opgesloten in de gevangenis van Sint-Gillis. Drie dagen later, op 13 mei 1940, werd hij overgeplaatst naar de gevangenis van Brugge. Na zijn vrijlating op 13 november 1940 ging hij opnieuw wonen in Sint-Gillis op Dethystraat 16. Gustav moest verplicht België verlaten maar de repatriëring kon niet plaatsvinden door gezondheidsproblemen. Zijn verblijf werd verlengd tot 30 november 1940. Gustav schreef zich in het Jodenregister van Sint-Gillis in op 25 november 1940.

Gustav vestigde zich uiteindelijk op De Merodestraat 115 in Sint-Gillis. Hij werd opgepakt bij de enige grote razzia in Brussel in de nacht van 3 op 4 september 1942. De meeste opgepakte Joden werden in de Dossinkazerne toegevoegd aan de deportatielijst van transport VIII. De samenstelling van transport VIII, dat vertrok op 8 september naar Auschwitz-Birkenau, werd hiermee afgerond. Transport VIII kwam na een reis van twee dagen, op 10 september 1942, in het vernietigingscentrum aan. Net als de twee vorige transporten hield deze trein halt in Kosel, waar een niet nader bepaald aantal werkbekwame mannen tussen de vijftien en de vijftig jaar, maximaal 276 personen, moesten uitstappen. Gustav was op dat moment 59 jaar en werd vermoedelijk verder meegevoerd naar Auschwitz-Birkenau waar hij werd vermoord.

 

Info publicatie:

ADRIAENS Ward, STEINBERG Maxime (e.a.), Mecheln-Auschwitz, 1942-1944. De vernietiging van de Joden en zigeuners van België, 4 delen (deel 1), Brussel, 2009.

Dieter Porton