Hans Maier

Hans Maier is een Oostenrijkse Jood die zich in 1939 in Brussel vestigt. Hij wordt op 10 mei 1940 als ‘verdachte’ aangehouden door de Belgische staat. Hij is een van de 8000 Duitse Joden die naar Frankrijk gedeporteerd worden.

Hij belandt in Saint-Cyprien en in Gurs, van waaruit hij op 6 juni 1941 ontsnapt. Terug in België wordt hij militant van Travail allemand. Deze clandestiene organisatie van de Duitse Communistische Partij legt zich toe op het demoraliseren van de Duitse troepen in België. In 1943 is hij de drijvende kracht achter de Oostenrijkse structuur binnen Travail allemand die opkomt in naam van het Österreichische Freiheitsfront (Oostenrijks Vrijheidsfront). Jonge Joodse Oostenrijkse meisjes benaderen Oostenrijkse soldaten om hen pamfletten van Die Wahrheit -geschreven door Hans Maier- te bezorgen.

Hij wordt gearresteerd op 23 juli 1943 en gemarteld in het Fort van Breendonk, waar hij meer dan drie maanden verblijft. Om een openbare rechtspraak voor hoogverraad te vermijden, behandelt de Sipo-SD hem uiteindelijk als ‘ras-Jood’. Maier gaat de Dossinkazerne in om te worden ‘geëvacueerd’ met transport 23. Bij de selectie op het perron in Auschwitz-Birkenau vindt de SS, die zijn dossier totaal niet kent, deze 31-jarige man geschikt voor arbeid in het kamp. Hij krijgt het stamnummer 172 364 voor Auschwitz en Monowitz. In februari 1945 brengt een dodenmars hem naar Dora en in april naar Bergen-Belsen, waar hij de 15e bevrijd wordt door Britse troepen.

De martelingen die hij in Breendonk ondergaat, zijn de zwaarste episode uit zijn gevangenis- en concentratiekampgeschiedenis. Hij wijdt er verschillende bladzijden aan in zijn essay Jenseits von Schuld und Sühne. Bewältigungsversuche eines Überwältigten (vertaald als Schuld en boete voorbij. Verwerking van een onverwerkt verleden), dat hij in 1966 onder het pseudoniem Jean Améry publiceert.