Search
Oscar en Hélena Schmidt: een levendig en modern koppel
Osyjasz (Oscar) Schmidt is 4 jaar oud wanneer zijn ouders besluiten om zijn geboortestad Kraków in te ruilen voor Antwerpen. Na een beroepsopleiding gaat Oscar als diamantkliever aan de slag.
Hélena (Lea) Lamm wordt geboren in Antwerpen in een familie afkomstig uit Tarnobrzeg. Haar vader is diamanthandelaar, maar Lea wordt leerkracht lichamelijke opvoeding.
Oscar en Lea zijn beiden van Poolse afkomst, maar hun families immigreerden naar België voor 1914. Ze zijn goed geïntegreerd in de Belgische samenleving, een toonbeeld van moderne Joden.
In deze meer gelukkige tijden, onbewust van wat hun nog te wachten staat, poseren ze met veel plezier voor enkele leuke foto’s.
… en aan de Belgische kust tijdens de zomer van 1938
Het koppel leidt een rustig leven tot de anti-Joodse maatregelen van de bezetter hun leven komen verstoren: van de verplichte registratie in het Jodenregister eind 1940 tot het dragen van de gele Davidster in juni 1942.
© KD, Fonds Schmidt De Davidster gedragen door Oscar Schmidt, vanaf juni 1942.
Lang dragen Lea en Oscar deze Davidster niet. Na de twee eerste grote razzia’s in Antwerpen in augustus 1942, probeert het koppel te vluchten. Wanneer ze de Frans-Belgische grens willen oversteken, worden Lea en Oscar samen opgepakt. Op 4 september 1942 worden ze naar de Dossinkazerne overgebracht en geregistreerd op de lijst van Transport IX onder de nummers 633 en 634.
Op 9 september voelt Oscar aan dat hij binnenkort zal moeten vertrekken en hij schrijft zijn zus Esther (Erna). Hij vraagt haar om hem warme kledij in een koffer op te sturen: een skibroek, goede schoenen en handschoenen.
De avond voor hun vertrek stuurt Oscar zijn zus Erna nog een laatste postkaart. Hij hoopt genoeg moed te hebben en wenst dat zijn familie gespaard wordt. Hij besluit met het bericht dat zijn vrouw hem onder dwang vergezelt.
Op 12 september 1942 vertrekken Oscar en Lea uit Mechelen. Oscar weigert om Lea te verlaten en stapt niet af in Kosel wanneer hem dit gevraagd wordt. Bij aankomst in het concentratiekamp van Auschwitz-Birkenau worden beiden uitgekozen om te werken als dwangarbeiders. Na vijftien maanden van gevangenschap in onmenselijke omstandigheden sterft Lea op 15 december 1943 te Auschwitz. Oscar wordt in januari 1945 uit Auschwitz geëvacueerd. Uitgeput na de dodenmars overlijdt hij in Buchenwald in maart 1945.
