Gezinnen Gelernter-Rubinstein en Czesner-Kroze

De orthodox-religieuze Joden zijn met hun baard en lokken – de uiterlijke tekenen van hun geloofsovertuiging – een uitgelezen mikpunt voor de SS-bewakers in het Sammellager Mecheln.

Gedeporteerd vanuit de Dossinkazerne op 8 september 1942 met transport 8
De Dossinkazerne in Mechelen: rabbijnen en religieuze Joden worden voor hun vertrek met transport 8 vernederd
De orthodox-religieuze Joden zijn met hun baard en lokken – de uiterlijke tekenen van hun geloofsovertuiging – een uitgelezen mikpunt voor de SS-bewakers in het Sammellager Mecheln. Deze Joden uit het oosten worden ‘tentoongesteld’ op de binnenplaats van de kazerne. De helft van de baard van enkele ouderlingen uit Antwerpen en Brussel wordt afgeschoren en ze worden gedwongen hun kleren binnenstebuiten te dragen. Er wordt ook gespot met de traditionele hoeden. Heilige boeken en relieken worden in brand gestoken. Rondom deze brandstapel moeten de bespotte mannen dansen. Om de scène nog wat aan te dikken, dwingen de SS’ers hen tot een eindeloze rondgang op de binnenplaats, waarbij ze een tafel moeten dragen met de Brusselse rabbijn Josef Gelernter op.
Gelernter (49), rabbijn van de kleine orthodoxe synagoge in de Washuisstraat in Brussel, wordt op 2 september aangehouden samen met zijn vrouw Rachel Rubinstein (51) en zijn dochter Sara (11). Ze worden gedeporteerd met transport 8. Niemand van hen overleeft de deportatie.
Een ander slachtoffer van deze antisemitische vernederingen is Nuta Czesner (de zesde van links), een orthodoxe 63-jarige horlogemaker in een edelsmidwinkel in Antwerpen. Samen met zijn vrouw, Tyla Kroze (55) en zijn 14 jarige zoon, Jackie, wordt Nuta Czesner, als een van de weinige Joden uit Deurne, aangehouden tijdens de tweede grote razzia in Antwerpen. Ze worden met hetzelfde transport weggevoerd als het gezin Gelernter-Rubinstein. Het gezin Czesner-Kroze overleeft de deportatie evenmin.
Publicatieinfo

ADRIAENS Ward, STEINBERG Maxime (e.a.), Mecheln-Auschwitz, 1942-1944. De vernietiging van de Joden en zigeuners van België, 4 delen, Brussel, 2009.

Dr. Maxime Steinberg & Dr. Laurence Schram